Psycholog Szkolny
PSYCHOLOG
„Ważne jest, abyśmy dbali o nasze zachowania, gesty i słowa, aby być drogą do szczęścia i dobrego samopoczucia naszych dzieci” – mówi psycholożka Sylwia Warchoł-Plucińska
– Rodzic jest wzorem do naśladowania jakby z nadania, bezwarunkowo. Dziecko ma pełne zaufanie do rodzica domniemując, że robi on wszystko najlepiej. Rodzice mają bardzo duży wpływ na dzieci poprzez własne zachowania, reakcje, słowa. W trakcie rozwoju dziecko buduje swoją własną tożsamość, przez co autorytet ewoluuje – mówi psycholożka Sylwia Warchoł-Plucińska.
Klaudia Kierzkowska: Często mówi się, by rodzic był wzorem do naśladowania dla swojego dziecka. Zatem rozwiejemy wszelkie wątpliwości i odpowiedzmy na pytanie, czy dziecku potrzebny jest taki wzorzec?
Sylwia Warchoł-Plucińska: Oczywiście! Dziecko uczy się poprzez modelowanie – patrzy na to, co my dorośli robimy, następnie zapamiętuje wzorzec, odtwarza go i wyciąga wnioski. Widząc, słysząc, jak mówią osoby dookoła, dziecko uczy się mówić, a także jeść, chodzić i wykonywać wszelakie czynności.
Mózg dziecka zapisuje to, czego doświadcza, jako pewnego rodzaju wzorzec postępowania, później odtwarza w odpowiednim czasie. My, dorośli, jesteśmy dla naszego dziecka autorytetem, więc najwięcej zachowań do naśladowania weźmie właśnie od nas.
Dzieci spotykając się ze sobą i rozmawiając, mówią: „A moja mama….”, „a mój tata…”, a dorosły, pytając: „gdzie się tego nauczyłeś?” usłyszy: „od mamy, taty w domu”.
Od kiedy, w jakim wieku, dzieci zaczynają wzorować się na innych osobach?
Bardzo szybko, bo już w okresie niemowlęcym. Przed ukończeniem 1. roku życia dziecko naśladuje różne dźwięki np. cmokanie, kasłanie, odgłosy zwierząt. Zaczyna powtarzać sylaby, słowa. Naśladuje gesty np. pa-pa, kosi-kosi i proste czynności np. wkładanie klocków do pudełka, mieszanie łyżką. Naśladuje rysowanie na poziomie bazgrołów. Według badań przeprowadzonych na Uniwersytecie Londyńskim przez dr Victorię South 18-miesięczne dzieci mają już tendencję do naśladowania tego, co jest im znane, powtarzane kilka razy i czemu towarzyszy również język. Tak właśnie dojrzewają procesy komunikacyjne. Dzieci pomiędzy 19. a 24. miesiącem życia zaczynają kopiować wykonywanie czynności, które widzą u innych. Naśladują swoich rodziców, rodzeństwo. Robią to nie tylko po to, aby się uczyć, ale także po to, by czuć się częścią grupy społecznej.
Dlaczego tak ważne jest, by dziecko miało swój wzorzec do naśladowania?
Głównie dlatego, by mogło rozwijać w sobie wartości i umiejętności, które pozwolą mu być wartościowym człowiekiem.
Dziecko, które ma wzór do naśladowania, uczy się, jak żyć w zgodzie ze sobą, jak popełniać błędy i wyciągać z nich wnioski, jak okazywać swoją wrażliwość, będącą najwyższą formą odwagi.
Psycholog Moritz Daum pisze, że naśladowanie to instynktowne zachowanie u ludzi (również u zwierząt). Naśladowanie nie służy nam tylko do nauki, ale także buduje poczucie przynależności, pomaga ludziom identyfikować się z określoną grupą.
Domyślam się, choć mogę się oczywiście mylić, że najlepiej byłoby, aby tym wzorcem był rodzic?
Rodzic jest wzorem do naśladowania jakby z nadania, bezwarunkowo. Dziecko ma pełne zaufanie do rodzica, domniemując, że robi on wszystko najlepiej. Rodzice mają bardzo duży wpływ na dzieci poprzez własne zachowania, reakcje, słowa. W trakcie rozwoju dziecko buduje swoją własną tożsamość, przez co autorytet ewoluuje. Przechodzi okres buntu, zbliżania się i oddalania od „obiektu”. Dla mnie jako matki, ważny jest wewnętrzny naturalny autorytet. Rodzic daje dziecku wszystko to, co potrzebne jest mu do kształtowania swojego życia opartego o silne podstawy. Miłość, szacunek, poczucie bezpieczeństwa, czas, wsparcie.
A co w przypadku, gdy rodzice nie są „warci” naśladowania. Dobrze, by dziecko znalazło sobie innego „idola”?
Często tak bywa.
W dzisiejszych czasach dzieci nie tylko opierają się na autorytecie rodziców. Może to być brat, siostra, ciocia, wujek, babcia, dziadek. W środowisku dziecka zawsze znajdzie się osoba, którą można wziąć za „idola”, dążyć do podobnych celów.
Oprócz nich są też przecież sławne osoby: sportowcy, naukowcy, przedsiębiorcy. Każda osoba, która ma coś wartościowego do powiedzenia i pokazania, jest godna naśladowania. Idola warto mieć, ale nic na siłę.
Jak być dobrym wzorem do naśladowania dla swojego dziecka?
Przede wszystkim trzeba być szczerym, nie można okłamywać dziecka. Kiedy popełnimy błąd, powinniśmy się do niego przyznać i pokazać, jak sobie radzimy z porażką. Powinniśmy być dla dziecka, kiedy tego potrzebuje, tulić, łaskotać, mówić „kocham cię”. Wspierać, motywować, budować poczucie własnej wartości. Znajdować czas na wspólne rozmowy, gry, szaleństwa. Ważne, by opisywać swoje emocje, które pojawiają się w relacji. Uczyć się nawzajem czytelności emocjonalnej (np. powiedzenie, że coś nas złości, cieszy, zachwyca, rozczarowuje, sprawia smutek). Jeżeli popełnimy błąd, warto się do niego przyznać i pokazać dziecku, jakie znaleźliśmy na to rozwiązania. Warto być pomocnym innym ludziom, którzy potrzebują wsparcia. Pokazywać dzieciom, co ma w życiu znaczenie, co naprawdę się liczy. Odnosić się do siebie z szacunkiem, doceniać swoje wzajemne wysiłki i zaangażowanie wszystkich członków rodziny. Uczymy swoje dzieci tego, czego sami byśmy chcieli uczyć się od innych.
Jesteśmy tylko ludźmi. Każdemu zdarza się zagubić, popełnić błąd. Jak taką sytuację wytłumaczyć dziecku? Jak wyjaśnić, że pewnych zachowań nie warto naśladować?
Popełniając błąd wychowawczy, musimy pokazać, że potrafimy się do niego przyznać. Kiedy dziecko nieodpowiednio się zachowuje, to staramy się, żeby powiedziało słowo „przepraszam“. Nie oczekujmy od dziecka, że będzie przepraszać, jeśli sami tego nie robimy.
Wymaganie od dziecka przepraszania w sytuacjach, kiedy rodzic tego nie robi, mija się z celem. Niczego nie uczy. Sprawia tylko, że dziecko czuje się zmuszane do posłuszeństwa.
Należy wyjaśnić dziecku, za co konkretnie przepraszamy, np. „Przepraszam, że na ciebie nakrzyczałam”. Ważne, aby dziecko zrozumiało, co się wydarzyło. Sami też musimy pracować nad sobą, nad swoimi emocjami, żeby w późniejszym czasie nie popełniać tych samych błędów. Przez błędy człowiek się uczy.
Przytoczę w tym miejscu bardzo ciekawe badanie przeprowadzone na Uniwersytecie Yale przez Dereka Lionsa. Autor stwierdził, że dzieci w ciągu pierwszych pięciu lat życia nadmiernie naśladują dorosłych. Podczas eksperymentu grupa dorosłych ludzi pokazała 3-latkom, jak otworzyć pudełko. Sposób otwarcia pudełka był skomplikowany, pokazany z bezużytecznymi wskazówkami, które opóźniały otwarcie pudełka. Kiedy dzieci przystąpiły do pracy, zaczęły kopiować krok w krok wykonane przez dorosłego zadanie. Łącznie z niepotrzebnymi krokami, które wcześniej pokazywali dorośli. Druga grupa dzieci miała wykonać zadanie bez żadnych wskazówek dorosłego. Dzieci otworzyły pudełko bez dodatkowych kroków. Wniosek z tego jest taki, że dzieciom brakuje krytycznego zmysłu, aby wnioskować, że to, co robią lub mówią dorośli, jest odpowiednie, użyteczne lub moralne. Dlatego ważne jest, abyśmy my, dorośli, dbali o nasze zachowania, gesty i słowa, aby być drogą do szczęścia i dobrego samopoczucia naszych dzieci.
Dlaczego dzieci szukają wzorów do naśladowania?
Dzieci rodzą się ze znakomitą umiejętnością naśladowania i dlatego szukają wzorców, które chcą przyswoić. Uczą się odbierać otaczający je świat poprzez neurony lustrzane. Odczytują je z zachowań otaczających ludzi, a czym bliższe są relacje z obserwowaną osobą, tym silniej te sygnały są odbierane. Daniel Siegel w swojej książce pt. „Zintegrowany mózg – zintegrowane dziecko” zwraca uwagę na fakt, że wraz z rozwojem dziecka jego mózg „wzoruje się” na mózgach jego rodziców. Zachowania najbliższych dorosłych dziecka są istotne w perspektywie jego rozwoju. Odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu mapy zachowań dziecka oraz sposobu, w jaki postrzega ono świat i jak radzi sobie z sytuacjami, z którymi się styka się na co dzień. Kiedy mały człowiek musi nauczyć się czegoś konkretnego, zwraca się do dorosłego – w psychologii nazywa się to strefa najbliższego rozwoju Lwa Wygotskiego. Przykład: dziecko nie potrafi za pierwszym razem wykonać samodzielnie zadania, jednak jest w stanie wykonać je przy wsparciu osoby dorosłej. W tej sytuacji mały człowiek najlepiej zdobywa nową wiedzę i umiejętności. Rodzic, obserwując swoje dziecko, wie, kiedy jest ono w stanie zrobić coś samodzielnie, a kiedy wymaga pomocy.
Zastanawiam się, czy brak jakiegokolwiek „idola” czy osoby, która nam imponuje, może niekorzystnie wpłynąć na rozwój dziecka?
Podstawą autorytetu w relacji z dzieckiem jest miłość, solidarność i szacunek. Rola autorytetu w wychowaniu jest bardzo ważna, ponieważ stanowi o efektach procesu socjalizacji.
Rodzice wychowują swoją osobowością, a dziecko poprzez naśladownictwo, modelowanie czy identyfikację uczy się wzorców zachowań od nich. Na pewno niekorzystnie na rozwój dziecka mogą wpłynąć ludzie, którzy pokazują dziecku wzorce niewłaściwe, z kręgu zaburzeń zachowania i zaburzeń emocji, manifestujący zagrożenie niedostosowaniem społecznym, czy niedostosowani społecznie. Takie patologiczne wzorce utrwalane od najmłodszych lat życia, na pewno przyczyniają się do tego, że dziecko będzie manifestowało trudności rozwojowe, a czasem nawet zaburzenia, nieprawidłowe wzorce to nieprawidłowy, nieharmonijny rozwój. Jest jednak nadzieja. Dziecko, które urodziło się zdrowe fizycznie i psychiczne, jeśli jest silne osobowościowo, ma szansę wyrwać się z kręgu patologicznych wzorców, obserwując różne wzorce (nie tylko te rodzicielskie) i podjąć wewnętrzną decyzję, że chce uczyć się życia zgodnie z obowiązującymi normami i zachowaniami społecznymi. Obserwujemy historie od wieków.
Często w okresie dojrzewania rodzice przestają być autorytetem, na kim wtedy powinny się wzorować dzieci?
Dziecko ma prawo podważyć autorytet rodziców, przeciwstawić się im, aby zbudować własny obraz Ja i swój obraz świata. Dla nastolatków znaczenie nabiera potrzeba akceptacji w grupie. Wówczas nastolatki mniej znaczenia nadają rodzinie, a bardziej zaczyna im zależeć na zdaniu rówieśników. W niektórych filmach o nastolatkach można zauważyć, jak ważna jest popularność w szkole. Rówieśnicy mają wpływ na to, jak kształtują się ich gusta. Zaczynają się interesować osobami, które kultywują tych, na których opinii im zależy. Zapewnienie poczucia przynależności do grupy rówieśniczej jest niezwykle ważne.
Aktualnie idolami dzieci są aktorzy, sportowcy, a także youtuberzy i celebryci. Dobrze, jeżeli idole posiadają dobre wzorce postępowania – udzielają się w wolontariacie, pomagają innym rozwijać swoje pasje, zarażają do osiągania celów, osiągają sukcesy w różnych dziedzinach życia, motywują do pracy.
Jeśli autorytetem jest osoba reprezentująca wartości społecznie cenione, może ona wywierać korzystny wpływ na kształtowanie się osobowości oraz przebieg socjalizacji dorastającej młodzieży.
LINK DO ARTYKUŁU https://hellomama.pl/przedszkolak/wazne-jest-abysmy-dbali-o-nasze-zachowania-aby-byc-droga-do-szczescia-naszych-dzieci-mowi-psycholozka-sylwia-warchol-plucinska/?fbclid=IwAR1IPffCT2CfBpmG7nLwt0wFzSh9ztlrOEqbL8Po58i13W8V_8df9350Xs4
ZALETY GŁOŚNEGO CZYTANIA
„Czytaj dzieCku 20 minut dziennie. CODZIENNIE!”
Codzienne czytanie dziecku dla przyjemności jest czynnością prawdziwie magiczną, zaspokaja wszystkie potrzeby emocjonalne dziecka, znakomicie wspiera jego rozwój psychiczny, intelektualny i społeczny, jest jedną z najskuteczniejszych strategii wychowawczych, a przy tym przynosi dziecku ogromną radość i pozostawia cudowne wspomnienia.
Głośne czytanie to czynność łatwa, przyjemna i inspirująca, nie wymagająca od dorosłych szczególnego przygotowania. I bezpłatna, gdy korzystamy z biblioteki!Korzyści z głośnego czytania dla zdrowia emocjonalnego dziecka:
- Dziecko, któremu codziennie czytamy, czuje się ważne i kochane.
- Buduje to jego mocne poczucie własnej wartości – wewnętrzną siłę i wiarę w siebie, które wpłyną na jakość jego życia.
- Codzienne głośne czytanie buduje mocną więź między rodzicem i dzieckiem. Więź z najbliższą osobą jest jedną z najważniejszych potrzeb rozwojowych dziecka - warunkiem, by mogło wyrosnąć na zdrowego emocjonalnie i dojrzałego człowieka. Brak więzi z rodzicami w dzieciństwie może spowodować ogromne życiowe problemy, natomiast mocna i zdrowa więź z nimi daje na całe życie silny fundament oraz ochronę przed złymi wpływami, na które dziecko się uodporni, czując miłość akceptację oraz czerpiąc z bogatych zasobów własnego intelektu i wiedzy, zdobytych dzięki czytaniu.Korzyści językowe i umysłowe:
- Niezaprzeczalną zaletą głośnego czytania dziecku jest mimowolna nauka języka. Używanie bogatego i pięknego słownictwa, umiejętność prowadzenia ciekawej konwersacji, łatwość publicznego wypowiadania się w sposób jasny, logiczny i obrazowy to atuty niezbędne w życiu społecznym.Powyższy tekst został opracowany na podstawie książki Ireny Koźmińskiej i Elżbiety Olszewskiej "Wychowanie przez czytanie".
Szwedzka Akademia Literatury Dziecięcej (Swedish Academy for Children’s Books), która jest stowarzyszeniem mającym na celu promocję dobrej literatury dziecięcej i młodzieżowej, opublikowała listę 17 zalet książek dla dzieci.
1. Książki są źródłem rozrywki, radości, ekscytacji. Mogą wywołać w nas śmiech lub płacz, mogą sprawić, że poczujemy się komfortowo lub pokażą nam nowe możliwości.
2. Książki rozwijają myślenie, pomagają kształtować język i słownictwo.
3. Książki pobudzają wyobraźnię i stymulują do sięgania po obrazy z wyobraźni.
4. Książki mogą obudzić nowe zainteresowania lub sprowokować do myślenia o nowych rzeczach.
5. Książki rozwijają intelekt. Dostarczają koncepcji, nowych pomysłów, poszerzają świadomość i światopogląd.
6. Książki dostarczają wiedzę o innych krajach, sposobach życia, o naturze, technice, historii i wszystkim na świecie, o czym chcielibyśmy wiedzieć więcej.
7. Książki rozwijają zdolność odczuwania empatii. Pozwalają postawić się w sytuacji innych ludzi i zrozumienia ich emocji.
8. Książki skłaniają do refleksji nad tym, co dobre, złe, właściwe lub nie.
9. Książki objaśniają rzeczywistość i pomagają zrozumieć jak funkcjonuje świat.
10. Książki pokazują, że nie zawsze jest tylko jedna odpowiedź, a na większość spraw można spojrzeć z różnych perspektyw.
11. Książki pomagają nam zrozumieć samych siebie. Wzmacniają pewność siebie, pozwalając zrozumieć, że inni ludzie myślą i czują podobnie jak my.
12. Książki pozwalają rozumieć, że ludzie się różnią. Czytanie książek napisanych przez autorów żyjących w innych czasach czy kulturach zwiększa tolerancję i pomaga pozbawić uprzedzeń.
13. Książki mogą być towarzyszami w chwilach samotności. Można je nosić ze sobą, można je wszędzie czytać, wypożyczyć za darmo z bibliotek.
14. Książki są częścią dziedzictwa kulturowego. Dostarczają podobnych doświadczeń, dają wspólne punkty odniesienia.
15. Dobra książka dla dzieci czytana na głos może bawić zarówno dorosłych, jak i najmłodszych. Staje się łącznikiem między pokoleniami.
16. Książki dla dzieci zapewniają pracę wielu ludziom: autorom, ilustratorom, redaktorom, drukarzom, grafikom, projektantom, recenzentom, fotografom, bibliotekarzom, księgarzom, wydawcom i innym. Książki wzbogacają kulturę danego kraju, sławią ją poza jego granicami.
17. Książki dla dzieci to zwykle pierwsze spotkanie z literaturą.Kryteria wyboru książek do głośnego czytania dzieciom
Czy ważne jest, co czytamy dzieciom? Tak, gdyż przy pomocy książek „wyposażamy” ich umysły i serca – wpływamy na ich język i wiedzę, postrzeganie świata, rozwój zainteresowań, postawy i system wartości. Od nas - rodziców i nauczycieli - zależy, czy znajdą się tam śmieci, czy stworzymy piękne, bogate, harmonijne i ponadczasowe „wnętrze”. Pomocne może się okazać pytanie, czy książka spełnia kryteria wyboru dobrych książek do czytania dzieciom.do głośnego czytania dzieciom wybierać książki:
- skierowane do dziecka i ciekawe dla niego
- sensowne - o czymś istotnym dla dziecka, objaśniające mu świat, rozwijająca ważną cechę bądź umiejętność np. empatię, takt, poczucie humoru
- napisane lub tłumaczone poprawną i ładną polszczyzną
- dostosowane do wieku i wrażliwości dziecka, nie wzbudzające lęków i niepokoju
- uczące myślenia oraz radzenia sobie z trudnymi uczuciami i sytuacjami
- przynoszące wiedzę i/lub rozrywkę na wysokim poziomie
- niosące pozytywny przekaz moralny, promujące wzorce właściwych postaw i zachowań, niosące przesłanie szacunku wobec dziecka, innych ludzi, zwierząt, przyrody, kraju, dobrych tradycji, uznanych norm społecznych, sprawiedliwego prawa
- rozwijające wrażliwość estetyczną
- kształtujące postawę optymizmu i wiary w siebie oraz pozytywne nastawienie do świata
- unikające stereotypów związanych z płcią, rasą, narodowością, kulturą etc., nawet jeśli podane są w „niewinnej” lub humorystycznej formie
- unikające antywzorców np. przykładów, że zachowania naganne wiodą do sukcesu
Dzieci potrzebują jasnego przekazu moralnego, co jest dobre, a co złe. Jeśli lektura pozostawia tu wątpliwości, zawsze warto z nimi rozmawiać o właściwych postawach i wyborach - takich, które nie ranią innych i służą dobru ogólnemu.
Przede wszystkim zwróćmy uwagę, czy książka dostosowana jest do wieku, stopnia dojrzałości emocjonalnej i wrażliwości dziecka. Nie wzbudzajmy w dzieciach strachu i napięć. Rozrywka nie jest warta trwających czasem latami lęków i fobii. Jednocześnie jednak pamiętajmy, że gdy czytamy dziecku i odpowiadamy na jego pytania, może zrozumieć ono teksty „dojrzalsze”, przeznaczone dla dzieci starszych nawet o dwa, trzy lata.
I jeszcze jedno – tak jak sprawdzamy smak i temperaturę potraw, które serwujemy dzieciom, zapoznawajmy się z książką przed przeczytaniem jej dziecku. Rekomendacje Fundacji mogą czasem odbiegać od Państwa gustu, czy wyobrażenia o tym, co jest dla Państwa dziecka właściwe. Czujmy się osobiście odpowiedzialni za to, co czytamy naszym dzieciom.* Zdrowie emocjonalne to wg. Daniela Golemana, autora „Inteligencji emocjonalnej”, dobre samopoczucie psychiczne i moralne, umiejętność racjonalnego myślenia oraz zdolność nawiązywania dobrych i trwałych związków z ludźmi.
Kryteria wyboru książek do głośnego czytania dzieciom zostały opracowane przez Fundację „ABCXXI - Cała Polska czyta dzieciom”, inicjatora kampanii "Cała Polska czyta dzieciom".ŻRÓDŁO: http://sp89krakow.pl/index.php/artykuly-dla-rodzicow/556-zalety-glosnego-czytania-dziecku
DEPRESJA U DZIECI I MŁODZIEŻY
W naszej szkole zajęcia z zakresu profilaktyki prowadzone są systematycznie przez wychowawców, psychologa i pedagoga. Szczególny nacisk kładziemy na zdrowie psychiczne uczniów.
W Polsce co czwarty nastolatek doświadcza zaburzeń afektywnych (depresji, stanów lękowych), a samobójstwo jest drugie na liście najczęstszych zewnętrznych przyczyn zgonu młodzieży między 12 a 19 rokiem życia. Obserwując wzrost wskaźników, można sądzić, że instytucje państwowe, takie jak służba zdrowia, placówki opiekuńcze i edukacyjne oraz inne organizacje powołane do opieki nad dziećmi nie radzą sobie w wystarczającym stopniu z profilaktyką zdrowia psychicznego. Szkoły, w których dzieci i młodzież spędzają większą część dnia, niewiele czasu i środków przeznaczają na integrację uczniów, budowanie atmosfery wsparcia, trenowanie umiejętności społecznych. Promocja zdrowia psychicznego zajmuje ostatnie miejsce w programie szkolnym (o ile w nim jest). Tymczasem badania pokazują, że wczesne systemowe działania mogą odgrywać ważną rolę w zapobieganiu problemom psychicznym dzieci i młodzieży. Gdy instytucje zawodzą, należy szukać wsparcia u podstaw. Pomagać możemy wszyscy. Każdy nastolatek ma wokół siebie zaprzyjaźnionych dorosłych – rodziców, nauczycieli, wychowawców, trenerów.
Celem tego poradnika jest rozwinięcie umiejętności pomagania i reagowania w najbliższym otoczeniu. Nie zastąpimy nastolatkom specjalistycznego leczenia czy terapii, ale możemy ich wspierać.
Poradnik skierowany jest głównie do rodziców, ponieważ oni mają szczególną moc w zapobieganiu depresji. Im najłatwiej będzie wyłapać niepokojące zmiany w zachowaniu i nastroju dziecka. Będąc prawnymi opiekunami osób niepełnoletnich, mogą umówić wizytę u lekarza i psychologa. W sytuacjach zagrażających życiu lub zdrowiu zgłosić się na izbę przyjęć w szpitalu czy wezwać pogotowie. Depresja jest chorobą wyleczalną, ale może zagrażać życiu. Cierpi na nią większość osób podejmujących próby samobójcze. Nie ma co odkładać lub wstydzić się wizyty u psychiatry. Ze złamaną nogą stawilibyśmy się w szpitalu w trybie natychmiastowym. Depresja to załamanie rozwoju i też wymaga niezwłocznego leczenia. Adekwatnie i życzliwie reagujące środowisko rodzinne posiada nieocenioną moc wspierania. Poradnik ten informuje o podstawowych objawach depresji oraz sposobach zachowania w sytuacji kryzysu.
Odpowiada na podstawowe pytania:
Jak rozpoznać depresję? (s. 5)
Kto jest szczególnie narażony na depresję? (s. 10)
Jak rozmawiać, gdy zauważymy niepokojące objawy? (s. 11)
Jakie reakcje są szkodliwe? (s. 14)
Gdzie szukać pomocy? (s. 15)
Psycholog szkolny
wtorek, środa 9:00-12:00
Gdzie szukać pomocy:
TELEFONY OGÓLNOKRAJOWE:
• Bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla dzieci i młodzieży tel. 116 111,
codziennie od 12:00 do 02:00;
• Antydepresyjny Telefon tel. 22 594 91 00
środa i czwartek 17.00-19.00
• ITAKA – antydepresyjny telefon zaufania, tel. 22 484 88 01
poniedziałek i czwartek od 17.00 do 20.00
• Telefon Zaufania dla Osób Dorosłych w Kryzysie Emocjonalnym tel. 116 123
poniedziałek – piątek od godz. 14.00-22.00
• Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka, tel. 800 12 12 12
poniedziałek – piątek od 8.15 do 20.00
• Bezpieczeństwo w Internecie, tel. 800 100 100,
poniedziałek – piątek od 12:00 do 15:00
• Telefoniczna pierwsza pomoc psychologiczna, tel. 22 425 98 48
poniedziałek – piątek od 17:00 do 20:00/sobota od 15:00 do 17:00
